While hundreds of humans are trying to escape Earth by climbing the Mount Everest, SpaceX’s Falcon 9 launched 60 Starlink satellites to orbit with the ambition to have 12.000 satellites in orbit next year for continuous coverage and controle of the most populated areas on Earth, others companies have similar plans to prevent space from becoming to crowded by humans.
Meanwhile, the Tesla Roadster, which was send to space by the owner of the Space X programme Elon Musk, one of the richest persons on Earth worth 18.1 billion USD. On February 6th 2018 the Roadster was 326,978,460 km (18.18 light minutes) from Earth moving toward Earth at a speed of 24,858 km/h and 218,747,154 km (12.16 light minutes) from Mars, moving toward the planet at a speed of 42,756 km/h. No news received on the physical and mental health of the Tesla Roadster driver Starman who is now almost 16 months in orbit driving his car around the sun.
At the same time the American diver Victor Vescovo, an American private equity investor, broke the record for deepest submarine dive ever, he traveled seven miles down to the deepest part of the ocean, Mariana Trench in the Pacific and found a plastic bag at the bottom of the ocean. Victor served 20 years in the U.S. Navy Reserve, retiring in 2014 as a Commander (O-5). In 2017, Victor Vescovo earlier became the 12th American to complete the “Explorer’s Grand Slam” which requires climbing the highest peak on all seven of the world’s continents including the Mount Everest, and skiing at least 100 kilometers to both the North and South Poles. He is also an instrument-rated, multi-engine jet and helicopter pilot.
Soms moet je, als je het niet meer weet, terug naar de oorsprong en die van Europa is gelegen in de Griekse mythologie in het verhaal van Europa en de stier. Europa was de moeder van Koning Minos van Kreta. De god Zeus, getrouwd met Hera, was nogal gecharmeerd van Europa en besloot op de aarde af te dalen om daar, getransformeerd tot stier Europa, te gaan verleiden. Toen Europa de prachtige witte gespierde stier zag was ze meteen gecharmeerd van hem, aaide hem en ging uiteindelijk op hem zitten. Zeus zag zijn kans en rende met haar op zijn rug naar zee en zwom naar Kreta waar hij zijn identiteit onthulde en de liefde met haar bedreef. Onduidelijk is of dat nu met of zonder haar toestemming was maar het was vanuit Zeus gezien in ieder geval overspel en van Europa gezien in ieder geval ontvoering en misleiding. Het resultaat daarvan was een zoon, Minos. Later trouwde ze met Koning Asterius van Kreta die haar zoon Minos adopteerde en hem later als Koning van Kreta opvolgde.
Samenvattend is Europa dus door Zeus misleid, ontvoerd, verkracht en met een kind achtergelaten, door met een ander te trouwen kreeg haar zoon de kans maatschappelijk succesvol te zijn. Door het zo samen te vatten en de goden uit het verhaal weg te laten wordt het een universeel verhaal over slachtofferschap en daderschap maar ook over slachtoffers die door anderen geholpen worden: Koning Asterius trouwde met de alleenstaande moeder Europa en adopteerde haar zoon Minos. Dit verhaal gaat dus ook over hoop. Het mythe van Europa en de stier kent vele varianten en is voor velerlei uitleg vatbaar maar gaat natuurlijk in essentie over de verhouding tussen de man en de vrouw en de rol die macht daarbij speelt.
Een moderne variant hierop is de stier gemaakt door de kunstenaar Arturo Di Modica, die in New York op Wallstreet staat. Di Modica is een van oorsprong Italiaanse kunstenaar die dit beeld in 1989 illegaal op Wallstreet zette als symbool van de sterkste en macht van het Amerikaanse volk. Deze kunstvorm wordt ook wel ‘guerrilla art’ genoemd en deze kunstvorm heeft als doel door middel van kunst impact te hebben op de toeschouwer, de stier dus als symbool voor macht en dominantie en geplaatst voor de beurs op Wall Street. In 2017 gebruikte de kunstenares Kristen Visbal dezelfde kunstvorm, overigens deze keer wel met toestemming van de autoriteiten, door tegenover de stier een nieuw beeld te zetten: Fearless Girl. Di Modica heeft nog geprobeerd dit beeld te laten verwijderen wat natuurlijk in strijd is met de gedachte achter guerrilla art. Momenteel is n.a.v. Fearless Girl de stier en de Europa zelfs het symbool geworden van de Occupy-beweging.
Europa is dus een vrouw en staat voor menselijke waarden en uiteindelijk de hoop op een betere toekomst. Europa en de stier zouden dus een mooi symbool voor Europa kunnen zijn. Ik ken eigenlijk maar drie symbolen voor Europa: de blauwe vlag met de sterren, de Euro en de ‘Ode an die Freude’ uit Beethoven’s negende symfonie. Volgend jaar vieren we dat we sinds de Tweede Wereldoorlog 75 jaar vrede binnen Europa hebben, de oorlog op de Balkan en de strijd om de Oekraïne even buiten beschouwing latend. Dat er in die 75 jaar vrede is geweest is het gevolg van de samenwerking tussen de voormalige vijanden in Europa die uiteindelijk gestalte kreeg in de EU.
Mensen die tegen Europa zijn begrijpen niets van onze geschiedenis en de risico’s die ze nemen als ze de anti Europa partijen de kans geven het EU project af te breken. Zowel bij de linkse als de rechtse politieke partijen heerst momenteel een anti Europa sentiment terwijl de middenpartijen zich niet ronduit voor de EU durven uitspreken, bang als ze zijn voor de ‘vox populi’, het politieke klimaat in Europa is aan het veranderen.
Gisteren naar de Renaissancelezing geweest georganiseerd door het Renaissance Instituut, het wetenschappelijk bureau van Forum voor Democratie, verzorgd door de Tsjechische politicus en schrijver Václav Klaus. Klaus is president van Tsjechië geweest tussen 2003 en 2013 en leidde samen met de inmiddels overleden Václav Havel het verzet tegen het communisme destijds, tevens was hij de belangrijkste trekker van de “Fluwelen Revolutie”, de vreedzame splitsing tussen Tsjechië en Slowakije in 1993. Niet de minste dus.
Tegenwoordig is Václav Klaus een fanatiek tegenstander van de, in zijn ogen, ondemocratische Europese Unie en kritisch ten opzichte van de klimaatbeweging die forse maatregelen wil nemen omdat het anders met ons klimaat verkeerd afloopt. Reden voor het Renaissance Instituut hem voor een lezing in Amsterdam uit te nodigen en voor mij om mij aan te melden om zijn lezing bij het Renaissance Instituut bij te wonen. Tevens een mooie kans om mij tussen de aanhangers van het Forum voor Democratie te begeven en er achter te komen wie dat zijn en wat hen beweegt. In eerste instantie zou de lezing in de Rode Hoed worden gehouden maar vanwege de grote belangstelling weken ze uit naar het Muziekgebouw aan het IJ.
Het Muziekgebouw zat gisteravond redelijk vol en zowel voor als na de lezing kreeg ik de kans met aanhangers van het Forum voor Democratie, voor wie dit natuurlijk een thuiswedstrijd was, te praten. Bekende Forum voormannen als Thierry Baudet en Theo Hiddema liepen er rond evenals de voormalig CDA staatssecretaris Henk Bleeker die het zichtbaar goed met Baudet kon vinden. Grote afwezige was Paul Cliteur, voorzitter van het Renaissance Instituut, hij had zich afgemeld.
Ik vond de sfeer goed maar ook ingetogen, geen uitbundige ovaties tijdens en na afloop van de lezing maar een bescheiden applaus als Klaus weer eens wat had gezegd dat de zaal aansprak. Het publiek bestond voor 90 % uit mannen en onder de 10 % vrouwen vooral keurig geklede jonge dames. De mannen waren voor het merendeel slecht gekleed en wat ouder maar toch waren er ook een groot aantal jongeren, ik schat wel 30%, de leden van Forum voor Democratie waren daar erg enthousiast over. Een vader die zijn zoon mee had genomen vertelde mij dat hij op school er last had dat hij voor Forum is en dat een docent hem daar steeds op aansprak, dat is natuurlijk een slechte zaak. Ik ben erg voor vrijheid van meningsuiting en als docent ben ik zelf altijd blij als een student überhaupt een mening heeft.
Aan het begin van de avond werd door degene die Václav Klaus introduceerde een link gelegd met Pim Fortuyn die in 2002 op dezelfde avond als deze lezing (6 mei) in Hilversum werd vermoord waarmee de link werd gelegd tussen Forum en Pim Fortuyn. Ik zou zelf zeggen dat Forum voor Democratie de derde generatie ‘Nation State’ partij van Nederland is, eerst had je Pim Fortuyn, daarna Geert Wilders en nu Thierry Baudet en alle drie deze partijen willen opkomen voor de eigen bevolking, zijn tegen grote internationale instituties, massa immigratie en een teveel overheidsbemoeienis.
Daarbij zou je kunnen stellen dat elke nieuwe versie van deze ‘Nation State’ partijen weer geleerd heeft van de fouten van de vorige en beter georganiseerd is. Het Renaissance Instituut en de cursussen die zij voor jongeren organiseren is daar een voorbeeld van. De groep rond Pim Fortuyn en Geert Wilders hebben in het verleden dan wel veel stemmen getrokken maar nooit iets bereikt. De doelgroep die Forum bedient is ook duidelijk anders. Een van de aanwezige die ik sprak noemde Forum voor Democratie de partij voor de middenstander, de MKB’er en de ZZP’er, en hij stelde dat je dan een groot gedeelte van het electoraat hebt. Grof gezegd richt de PPV zich op de onderkant van de samenleving terwijl Forum zich op de VVD richt en op de middenklasse die werkt, zie de recente gemeenteraadsverkiezingen. Een partij om rekening mee te horen dus.
En dan het verhaal van Václav Klaus. In 1998 kwam zijn zijn boek ‘Renaissance’ uit, dit bestaat uit 29 essays en speeches die gaan over economische hervormingen, ecologische politiek, de toekomst van Europa en de relatie tussen kunst en tolerantie. Volgens de aankondiging van het Renaissance Instituut zou zijn lezing zich richten op de grote thema’s van deze tijd: immigratie, identiteit en democratie en dat klopte ook, aan het begin van de lezing zei hij dat zijn grote thema’s vrijheid en het klimaat zijn. Over dat laatste ging het de hele avond, over het klimaat heb ik het verder niet meer gehoord.
Zoals ik al eerder zei is het grote thema van Václav Klaus, maar ook van Forum en al die andere nationalistische partijen in Europa. de ‘Nation State’ en je zou de huidige Brexit crisis makkelijk ook onder dit kopje kunnen scharen. Klaus gebruiken zelf in zijn lezing dit begrip ‘Nation State’ waaronder wordt verstaan een staat waarvan de grote meerderheid van de mensen dezelfde cultuur hebben, dezelfde taal spreken en dezelfde afkomst hebben, en zich daar ook van bewust zijn, een staat dus die bestaat uit één dominante ethnische groep. Ik zou dat willen typeren als een nostalgisch verlangen naar vroeger die de huidige realiteit van Europe ontkend.
De rode draag van Václav Klaus gedurende de ;ezing was dat hij als president van Tsjechië ervoor heeft kunnen zorgen dat Tsjechoslowakije, na decennia onder het juk van Moskou te hebben geleefd, zich los heeft kunnen maken van de Sovjet Unie en daarna de afsplitsing van Tsjechië en Slovenië heeft kunnen realiseren waarbij hij geen ander keus had dan toe te treden tot de EU waardoor het ene totalitaire systeem voor het andere is vervangen. Hij verwees daarbij naar een uitspraak van de Hongaarse president Viktor Orbán die een parallel ziet tussen de voormalige “Homo Sovieticus” en de huidige “Homo Brusselicus”. Viktor Orbán en Václav Klaus zitten wat dat betreft op één lijn: nationale staten moeten weer autonoom worden en niet bestuurd vanuit overkoepelende instituties, daar hebben ze zich tijdens de Sovjet periode juist tegen verzet: het gedomineerd worden door anderen en zelf niet kunnen beslissen.
Václav Klaus ziet de teloorgang van de Nation State als een aanval op de vrijheid van de burger. De EU verzwakt de Nation State door het streven naar gelijkheid zoals bijvoorbeeld de gender beweging doet, hij ziet die beweging als een aanval is op het traditionele gezin. Ook de MeToo beweging is daarvan een voorbeeld, deze beweging veroorzaakt angst en spanningen in de samenleving. Zijn grote thema echter is de massa-immigratie, wat volgens Klaus wat anders is dan de individuele immigratie waar hij weer vóór is (snap ik niet). De EU is volgens hem helemaal niet tegen massa immigratie maar juist daarvoor omdat deze zorgt voor verzwakking van de Nation State door de invloeden die vanuit buiten Europa binnen komen en onze eigen identiteit verzwakken en dus de macht van de EU vergroten. Donald Trump is daarbij zijn grote voorbeeld omdat die momenteel dit probleem in eigen land flink aanpakt geholpen door zijn electoraat.
Als één van de leiders van de fluwelen revolutie destijds in Tsjechië is hij extra sensitief als het gaat om het signaleren van dit soort ontwikkelingen: hij heeft het allemaal al een keer eerder meegemaakt en waarschuwt ons dat het verder gaan met het Europese project de EU in de richting stuurt van een totalitaire staat waarbij ‘Brussel’ ongekende macht heeft en democratische controle ontbreekt. Voor Moskou is hij opvallend milder, hij is tegen het demoniseren van Rusland en pleit voor meer respect: Rusland is al lang geen Marxistische staat meer en hij heeft begrip voor de inmenging van Rusland in de Oekraïne en de Krim vanuit historische redeneren maar ook vanwege het feit dat de Oekraïne een zogenaamde ‘Failed State’ is waarbij het leiderschap zijn eigen zaakjes niet goed op orde heeft.
De lof voor Donald Trump en Vladimir Putin vind ik zorgelijk. Zowel de US als Rusland hebben vanuit economische overwegingen belang bij een zwakkere EU en pleiten voor een verzwakking van de EU en dat speelt beide in de kaart. Ook China zal hiervan willen profiteren en dat doen ze al door bilateraal zaken te doen met EU landen als Italië.
Tot nu toe hoopte hij dat de ogen van de Europeanen geopend zouden worden na de verschillende EU-crisissen die er de afgelopen decennia zijn geweest zoals de schuldencrisis, de Griekse crisis en dan nu de Brexit. Helaas tot nu toe zonder echte impact op de acceptatie van de EU door haar burgers. Wel heeft hij hoop dat de opkomst van partijen zoals Forum in de verschillende EU landen voor een kentering zal zorgen, de Europese renaissance realiseren is echter een verandering die tijd kost en niet via een revolutie gerealiseerd wordt. Wat daarbij niet helpt is dat samenwerking tussen gelijkgezinde partijen in de EU niet werkt, er zijn al eerder pogingen tot samenwerking gedaan waarbij hij zelf ook betrokken was maar dat heeft tot nu toe geen resultaat gehad. Klaus suggereerde wel dat één sterke Europese leider wellicht een en ander zou kunnen versnellen, met een knipoog naar Thierry Baudet die voor hem zat.
Mijn conclusie na deze avond is dat er in Europa een steeds grotere groep burgers is die de voordelen niet zien van het Europese project en zich steeds professioneler en effectiever gaan verzetten. De leden van Forum die ik voor en na de lezing sprak hebben het gevoel dat er in Brussel, maar ook in Den Haag, over maar niet door hen beslist wordt terwijl die beslissingen steeds meer invloed hebben op hun dagelijkse leven. Er is dus een noodzaak tot democratisering van de EU-instituties. Het terugdraaien van eerder beslissingen in de EU is, zoals nu blijkt bij de Brexit, is echter niet zo makkelijk, we zullen het moeten doen met het doorvoeren van hervormingen om te voorkomen dat er nog meer landen uit de EU stappen.
Helaas staan partijen als Forum niet erg open voor hervormingen omdat zij inspelen op de gevoelens van onvrede onder de burger en dit niet onderbouwen met rationele argumenten. De ontevreden burger wil actie en wel meteen. Aan de andere kant kanaliseren dit soort bewegingen ook de onvrede en brengen ze naar boven wat er speelt in de samenleving en is het goed hiernaar te luisteren en er iets mee te doen. Zoals Václav Klaus stelde: niet demoniseren maar respecteren van al die onvrede en er geen predicaat populisme aanhangen want dan bereik je niets. Zoals ik gisteren ondervond in het Muziekgebouw is dat goed mogelijk.
Opvallend overigens dat onze Minister van Financiën de CDA’er Wopke Hoekstra zowat gelijktijdig aan deze lezing tijdens de Humboldt-lezing in Berlijn over Europa een tegengestelde positie inneemt, hij pleit juist voor een meer ‘Europese manier van leven’ en veel nauwer samenwerken binnen Europa rond migratie, klimaat, buitenlandpolitiek en defensie. Dwarsliggers in de EU moeten de wacht aan worden gezegd: wie zich niet aan de EU-afspraken houdt, moet geen subsidie meer krijgen en landen die geen migranten willen opnemen, moeten de Schengenzone maar verlaten.
Voor de kiezer wel zo duidelijk: eindelijk liggen er duidelijke en heldere standpunten op tafel en is er wat te kiezen…
Vorige week kwam het bericht uit Washington dat de VS en China in de finale fase zaten van de onderhandelingen over een handelsakkoord: ‘The endgame’ werd er zelfs geschreven. De Chinese vice premier Liu He zou a.s. donderdag naar Washington gaan voor de laatste gesprekken en volgens de media was een handelsakkoord dichtbij, het zou voornamelijk nog gaan over de de toegang van de Amerikanen tot de cloud en dat probleempje was volgens de Amerikaanse media blijkbaar bijna opgelost.
Tot plots gisteren, 5 mei 2019, het bericht kwam dat de onderhandelingen stroef verlopen omdat volgens Trump de Chinezen opnieuw willen onderhandelen, er is dus iets flink mis gegaan vorige week aan de vooravond van nieuwe onderhandelingen in Washington. De door Trump aangekondigde tariefsverhoging van 10 naar 25 % voor hoog technologische producten is nogal wat en heeft de onderhandelingen over een handelsakkoord in een ander vaarwater gebracht. Blijkbaar voelt Trump zich sterk genoeg deze stap te zetten na al dat positieve nieuws vorige week over de Amerikaanse economie maar het is tegelijkertijd een risico, Chinese tegenmaatregelen kunnen grote impact hebben op elkaars en de wereldeconomie, spelen met vuur dus!
Het zou me niet verbazen als dit conflict ontstaan is tijdens de gesprekken over de cloud vorige week, hierbij gaat het immers om hoog technologische producten, de productcategorie waar de tariefsverhoging zich op richt en die de sleutel zijn voor toekomstige welvaart. Denk aan de 5G technologie van Huwai maar ook de voorspong op het gebied van quantum computers, de invoering van de nieuwe versie van het internetprotocol en artificial intelligence die de komende jaren een enorme impact zullen hebben op de wereldeconomie. Het land dat op de digitale snelweg de beste infrastructuur heeft loopt voorop en heeft de toekomst en dat is momenteel niet de VS maar China. Dat probleem los je overigens niet op door een handelsoorlog maar door te investeren in innovatie en daarin koopt de VS hopeloos achter.
China heeft al laten weten te overwegen vice premier Liu He a.s. donderdag niet naar Washington te sturen en tevens met economische tegenmaatregelen te komen. Ik ben benieuwd hoe de beurs daar vandaag op gaat reageren, de Chinees beurs is in ieder geval vanmorgen al meer dan 6 % gedaald en de Europese beurzen met ongeveer 2%, het wachten is nu op de Amerikaanse opening.
