La Pouëze
Aangeland in La Pouëze in een table d’ hōtes met alleen maar Fransen waagde ik het tijdens het diner de vraag te stellen wie van de aanwezigen geloofde dat er na de dood nog iets anders bestaat dan het niets. Ik zat per slot van rekening in het dorp waar Sartre en De Beauvoir tijdens de tweede wereldoorlog regelmatig verbleven, Sartre Huis Clos schreef en Simone de Beauvoir lange wandelingen maakte langs de rivieren de Erdre en de Brionneau, daar zou zo’n vraag een mooi aanleiding moeten zijn voor een goed gesprek tijdens het diner was mijn gedachte.
Dat had ik beter niet kunnen zeggen. Geschokt en vol onbegrip keken ze mij aan alsof ik uit een andere wereld kwam.. Natuurlijk is er ‘iets’ na de dood, over het ‘wat’ kun je discussiëren vonden mijn tafelgenoten, maar ze wisten met zekerheid te stellen dat het na de dood niet afgelopen is. De een omdat ze nu eenmaal katholiek was en de ander omdat hij geloofde in zen en yoga en spirituele ervaringen had gehad die hem ervan hadden overtuigd dat er meer is dan we kunnen bevatten. Geen van de Fransen begreep hoe je kan leven zonder geloof in een leven na de dood want waar haal je dan je normen en waarden vandaan?
Een heftige discussie dus op basis van mijn vraag en ik legde mij uit dat je volgens mij als mens wel degelijk een betekenisvol leven kan leven als je niet in een alwetende en almachtige God gelooft die ons bevattingsvermogen te boven gaat. Je normen en waarden haal je uit de omgang met de anderen om je heen die je vormen tot wie je bent.en daar heb ik geen hogere macht voor nodig. Ronduit schokkend vonden ze deze redenering, het existentialisme is blijkbaar helemaal verdwenen in het land van Sartre, De Beauvoir en Camus.
Waar hebben ze het dan wel over die Fransen aan de dis? Vooral over waar ze vandaan komen, wat ze van het eten vinden en hun favoriete onderwerp, de wijn! Elke keer als er een nieuw gerecht wordt opgediend bespreken ze de ingrediënten, hoe ze dit gerecht in hun eigen streek maken en wat ze er van vinden. Op een gegeven moment werd er tijdens het diner een tweede fles van dezelfde wijn opengemaakt en de dame die het eerste van deze wijn dronk keek zuur en zei dat de fles niet goed was. Er volgde een hele discussie over de fles en uiteindelijk werd de wijn, nadat iedereen deze tweede fles had geproefd, toch goedgekeurd, een serieus spel van proeven en discussiëren waarbij iedereen kon laten zien wie hij of zij was.
Drie gasten de we op deze manier hebben leren kennen werkten in Frankrijk in de zorg en hadden nu voor het eerst sinds de lock down een paar dagen vrij. Vergeleken met de Nederlandse lock down was die totaal en met een enorme impact op zowel hun werk als privé leven. Zo moest een verpleegster een lange tijd met één mondkapje werken en lange dagen maken terwijl haar partner meer dan 100 km verderop woonde waardoor ze elkaar zeven weken niet konden zien.
Onder zulke omstandigheden wil je natuurkijk liever even genieten van de Franse keuken dan moeilijke gesprekken te voeren over het existentialisme met een Nederlander die al die tijd zonder al te veel risico online les heeft gegeven..
Een merkwaardige zomer deze zomer van 2020.
While Aldous Huxley is using drugs he experiences a new world and finds it difficult to describe what he experiences because ‘sensations, feelings, insights, fancies are all private and, except through symbols and second hand, incommunicable. We can pool information about experiences, but never the experiences themselves. From family to nation, every human being is a society of island universes.’ This explains why we, living in the normal conscious world, can not understand what someone using drugs is experiencing, our communication tools are to limited to be able to describe and understand what a drugs user is experiencing. But somehow we are able to survive and communicate with each other using language, symbols and media which gives us a common ground for understanding the world around this.
Wat er kan gebeuren als je je niet aan de regels houdt en je onafhankelijk opstelt heeft de kunstenaar Ai WeiWei aangetoond en laten zien in zijn werk, hierboven een kunstwerk van hem waar je hem kunt zien terwijl hij vast zat, 24 uur per dag bewaakt en zonder privacy. Na een reeks aanvaringen met de staat heeft hij vorig jaar eieren voor zijn geld heeft gekozen en is hij in Berlijn gaan wonen. Ik geef hem geen ongelijk want je verzetten tegen de almachtige en overal aanwezige staat is ingrijpend, hij heeft zijn punt ondertussen al ruimschoots kunnen maken dus wel een verstandige beslissing.
Ik vraag me af of China haar huidige positie nog lang kan handhaven. Ergens gaat het volgens mij wringen als je zowel kapitalistische als communistische uitgangspunten aanhoudt. Ik kan me voorstellen dat zolang alles goed gaat en veel burgers kunnen delen in de toegenomen welvaart de voordelen opwegen tegen de nadelen. Maar indien, net als tijdens de Franse revolutie, de middenklasse haar net veroverde welvaart plots ziet verdwijnen, dan gaat het volk morren. In een land waar iedereen tegenwoordig een smartphone heeft en kan handelen via Alibaba moet het een keer mis gaan lijkt me. En daar hebben wij dan ook weer last van omdat China zo langzamerhand de productiefabriek van de wereld is geworden. Ik heb zo’n gevoel dat we hier de komende tijd wel eens veel last van kunnen gaan krijgen…
